تأثیر برنامه آموزشی مبتنی بر سازه‌های تئوری شناختی اجتماعی بر ارتقاء رفتارهای تغذیه‌ای زنان باردار شهر تبریز

سابقه و هدف: بارداری از دوره‌های ویژه در زندگی زنان است که با افزایش نیازهای تغذیه­ای همراه است. مطالعه حاضر باهدف تعیین تأثیر برنامه آموزشی مبتنی بر سازه­های تئوری شناختی اجتماعی در ارتقاء رفتارهای تغذیه‌ای زنان باردار انجام پذیرفت. مواد و روش‌ها: این مطالعه نیمه تجربی در سال 1394 روی 96 نفر زن باردار 3 منطقه شهر تبریز انجام گرفت. در هر منطقه یک مرکز بهداشتی درمانی به‌صورت تصادفی به عنوان گروه آزمون و یک مرکز به عنوان گروه کنترل تعیین گردید (هر گروه 48 نفر)، سپس برنامه آموزشی تدارک دیده شده بر روی گروه آزمون در قالب 5 جلسه 50 دقیقه­ای، به مدت دو ماه اجرا شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه برای سنجش سازه­های تئوری شناختی اجتماعی و رفتار تغذیه­ای بود که قبل و دو ماه پس از آخرین جلسه آموزشی جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-20 و به‌کارگیری آزمون‌های کای دو، دقیق فیشر، مک نمار، تی مستقل و تی زوجی تحلیل گردید. یافته‌ها‌: نمرات مادران در سازه­های آگاهی، انتظارات پیامد، ارزش­های پیامد، خودکارآمدی، حمایت اجتماعی، خودتنظیمی، تعیین­کنندگی متقابل و رفتارهای تغذیه­ای در گروه آزمون افزایش معنی­داری را نشان داد (001/0>P). همچنین بعد از مداخله آموزشی در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل میانگین نمرات دریافت اسیدفولیک، آهن، مولتی‌ویتامین و تعداد واحدهای غذایی روزانه نان و غلات، شیر و لبنیات، میوه­جات و سبزی‌ها افزایش معنی­دار را نشان داد (001/0>P). نتیجه گیری: اجرای مداخله آموزشی مبتنی بر سازه­های تئوری شناختی اجتماعی می­تواند نقش مؤثری در اصلاح الگوهای رفتار تغذیه­ای زنان باردار داشته باشند.